Tegese Ingkang Aran Lerem

GAMA BUDHI KAWERUH URIP SAJATI

-LEREM-
( meneng-tenang-anteng )
Lereming poncodriyo
(pandulu.pangrungu.pangambu.pangecap.pangroso awak
Kaaran meneng

Lereming cipto
(panggagas.panggraito.panganggep)
Kaaran tenang

Lereming rahso
(bungah.susah.gething.dhemen.nesu.muring.seneng.manglah.... isp
Kaaran anteng

Olehe anteng temenan
Yoiku kaweningan
Olehe tenang temenan
Yoiku kaheningan
Olehe meneng ing NENG temenan
Yoiku mahening suci
Menengno rogo- Ngeningno cipto- Ngenebno rahso- Ngolah roso
Yoiku sing diarani samadhi.

WEDARANE INGKANG ARAN LEREM
Meneng iku ora obah tegese ora obah iku ora makarti
Meneng kae dudu padane tembung diam, dene diam iku mbisu (ora nyuworo)
Menengno rogo iku ngleremno poncodriyo, amargo sing dadi pancere rogo iku limang indriyo, yoiku ;
Pandulu-pangrungu-pangambu-pangecap-panggepok
Kalimone iku nunggal pisah, kawengku angen angen, dene awitane nglerem kae siji siji, ora bareng kalimone langsung
Yen sii wus biso lerem ganti sijine ganti sijine maneh lan sakteruse…hiyo iki sing diarani ‘pangrucatan’
Tegese pangrucatan iku pangudaran (gabung, kaudar dadi akeh) kosokbalene pangracutan
Dene pangracutan iku panggabungan (pisahan, ka-awor dadi siji)

PANGGEPOK
Panggepok iku pangroso awak, rosone awak iku koyo ; weruh keri, gatel, adem, panas, alus, kasab (rasaning awak)
Ngleremno panggepok ; hiyo ora makartino panggepok, ora nganggo rosone panggepok ing sawetoro, nalikane panggepok mau wus biso lerem, ateges ora makarti… 
ning kunu awit ono alusing panggepok, yoiku ‘alusing pangroso awak’
Hiyo iku sing sinebut awak alus, awak ingkang manjing ono ing kaalusan, dudu awak kasar iki dudu rasaning panggepok yoiku alusing panggepok
Awak sing ora kasinungan ing gatel keri adem panas ugo alus kasab…
Dadi awak alus kae dudu alusing pandulu ora alusing pangrungu…
Dadi ono ing sajeroning lereme panggepok, ning kunu ono awak ingkang sayekti, awak sing wekasane biso dadi pambukane opo kang sinedyo..

PANGECAP
Pangecap iku rosoning ngecap, rosone ngecap iku koyo ; weruh legi-pait-asin-kecut-isp (rasaning ilat)
Ngleremno pangecap ; hiyo ora makartino pangecap, ora nganggo rosone pangecap ing sawetoro, nalikane pangecap mau wus biso lerem, ateges ora makarti….
ning kunu awit ono alusing pangecap, yoiku ‘alusing pangroso ilat’
Awit dumunung ing kaalusan klawan necep lembuting sari sari kang dadi pikuwating karso
Yoiku pangecap sing wus ora kasinungan legi pait asem asin…
Dene karso iku bedo karo karep, yen karep iku pinuju ing arep, karso iku sadurunge pinuju ing arep, ateges alusing karep..

PANGAMBU
Pangambu iku rosoning ngambu, rosone ngambu iku koyo ; weruh wangi, anyir, amis (gegandhan)
Ngleremno pangambu ; yoiku ora makartino pangambu, ora nganggo rosone pangambu sawetoro, nalikane pangambu mau wus biso lerem, ateges ora makarti…..
ning kunu awit muncul alusing pangambu….
Hiyo awit dumunung ing kaalusan klawan ngirup murnine gegandhan, yoiku : ‘gondho sari’
Dadi pangambu sing wus ora kasinungan wangi, anyir, amis…..isp
Dene alusing pangambu kae kang dadi pikuwating cipto
Kang bakal mujutake sadengah ingkang pinuju, ateges biso anarik gethering karso….
Dadi sa-ciptane, katekan sa-pingine, amargo iku kang dadi larasing sedyo, kang nuju ingkang pinuju…

PANGRUNGU
Pangrungu iku rosoning ngrungu, rosone ngrungu iku koyo ; weruh duwwarrr, jledug, ktreekkk (sworo)
Ngleremno pangrungu ; yoiku ora makartino pangrungu, ora nganggo rosone pangrungu sawetoro, nalikane pangrungu mau wus biso lerem, ateges ora makarti……
ning kunu awit jumedhul ‘alusing pangrungu’
Hiyo awit dumunung ono ing kaalusan klawan krungu ing alusing sworo, yoiku : ’ sasmitoning sabdo’
Yoiku sworo njero ingkang biso nyirep sworo njobo
Ning kunu manungso awit biso mingis maligi panggraitone, lan thukuling ‘prabowo’
Dene ning kunu lagi biso tanggep ing tuwuhing sasmito, ateges landheping panggraito
Titis tetes tatas…

PANDULU
Pandulu iku rosoning ndulu, rosone ndulu iku koyo ; weruh rerupan, wewarnan, cahyo (kawujutan)
Ngleremno pandulu ; yoiku ora makartino pandulu, ora nganggo rosone pandulu sawetoro, nalikane pandulu mau wus biso lerem, ateges ora makarti….
ning kunu awit thukul ‘alusing pandulu’
Hiyo awit dumunung ono ing kayektene paningal
Ning kunu awit tumuwuh waskitoning nala
Yoiku karepe manungso biso dadi hyang dadi dewo dadi gusti ing arcopodo kene….

WEKASANING WEDARAN
Lereming poncodriyo iku biso nukulake alusing poncodriyo
Mulane banjur kaaran ‘dosondriyo’
Yoiku njobo njero kang wus gathuk lan jumbuh njur nunggal
Yen isih wengku winengku ateges durung sampurno nunggale
Dene sampurnane iku yen wus ora mengku ora kawengku yoiku ingkang wus maligi (yekti tunggal kahanan)
Nalikane dosondriyo kae wus sampurno, sayektine biso mengku ing sagung dumadi.
Wiwite pisan pindo ora gampang kang aran meneng ....
Mung soyo lawas soyo biso menengno rogo
Menenge rogo iku ingkang aran samadhine poncodriyo
Samadhine poncodriyo yo lereming poncodriyo hiyo sireping poncodriyo lan thukule alusing poncodriyo.

PEPENGET
Poncodriyo iku roso, ateges sing digawe ngrasakno
Koyo keri-gatel..anyir-wangi..legi-pait..sworo lan rerupan iku sing dirasakno
Sing dirasakno iku terusane sing digawe ngrasakno
Dadi sing dirasakno iku gumantung marang sing digawe ngrasakno
Mulane alusing poncodriyo ora meruhi sing dirasakno poncodriyo
Dadi terusane alusing poncodriyo hiyo aluse sing dirasakno poncodriyo
Dene angen angene hiyo katut dadi alus…………
Ratune poncodriyo dadi ‘ratu dosondriyo’


Komentar